21.6.06

"İşadamımsı"

Türkçe'de "... gibi" anlamına gelen "-ımsı, -imsi" ekinin "iş" ve "adam" gibi kallavi çağrışımlara sahip iki kelimeye eşlik etmesi sonucunda türetilmiştir. Benden önce türeten de kullananlar da olmuştur belki. Ben belli bir tipteki erkekleri tanımlamak için kullanıyorum.

- Beyefendi ne iş yaparsınız?
- İşadamıyım (babamın şirketinde herkesin bir işi var, benim de bir koltuğum var, kartvizitimde genel koordinatör yazıyor, pek bir işe bakmıyorum ama her işe bakarmıs gibi davranıyorum. Sekreterime 'kızım' diye hitap ederim, yazları Bodrum ve Çeşme'ye, kışları Uludağ'a giderim. Her mevsim solaryum yanığıyım, gömlek giyer ama yakasını iliklemeyerek solaryum yanığı göğsümü herkese gösteririm)

- Beyefendi ne iş yaparsınız?
- İşadamıyım, tekstilciyim (Osmanbey'de ve Laleli'de Ruslar'a tapon giysiler satan mağazalarımız var. Zamanında dövizden voliyi vurduk, şimdi başka nereden vurabiliriz diye bakıyoruz. Genellikle ikinci ya da üçüncü sınıf mankenlerle çıkarım, para harcamayı severim ama Nişantaşı'na gittiğimde otoparka para vermemek için arabamı yola ya da kaldırıma park etmekten çekinmem)

"Döncem ben sana..."

Cep telefonunun 15-16 yaş grubundaki kızlar arasında yaygınlaşmasından sonra türediği gözlemlenmiştir. Birinin yüzüne telefonu kısa yoldan kapatmak için kullanılır ve "söyleyeceklerim daha bitmedi, ben seni daha sonra arayacağım" anlamındadır, sözcük sayısı bakımından %40 daha kısa, nezaket bakımından %200 daha fukaradır. Bir insan zaten o anda telefonda konuşmakta olduğu kişiye niye böyle bir şey söyler? Ne söyleyecekse neden o anda söylemez? Eğer kendi aradıysa ve lafı bitmediyse neden kapatmak ister? Eğer karşı taraf aradıysa konuşmanın burada bitmesi gerektiğine nasıl karar verir? Bu nezaket fukarası sözü meşgul görünmek için sık sık kullanan "işadamımsı"lar da vardır. Onlar asla kravat takmadıkları için iki yakası bir araya gelmeyen gömlekleriyle Nişantaşı'nda dolaşırlar... (bkz. işadamımsı)

16.6.06

"Kıro kadın" ya da "kadının kırosu"

Türkçe'de böyle bir ifade yok. "Kıro" sözü kaba saba, toplum kurallarına uymayan, çevresindekilere görüntüsü ve davranışlarıyla rahatsızlık veren, çoğunlukla kırsal kökenli -ama kentte yaşayan- erkekler için kullanılıyor.

Son zamanlarda çevremde bu tanıma uygun davranan kadınların da var olduğunu hayretle gördüm. Mesela bir kadının iş arkadaşlarıyla yemeğe gidip, yemeğin sonunda herkesin ortasında kürdanla dişlerini karştırması ve diliyle et kırıntılarını kürdanın üzerinden temizlemesi ve bunu yaparken de bir yandan konuşması, gülmesi ama eliyle ne ağzını ne de kürdanı kapama gereği duymaması. Aynı kadının kadınlar tuvaletinde kabinin kapısını güm diye itmesi ve kapının açılmaması üzerine -belli ki içeriden kilitli, içeride biri var- kapıyı iterek açmaya uğraşması (kapıyı tıklamayı ya da yandaki kabine girmeyi neden akıl edemez ki bir kadın?)... Aynı kadının kadınsı konuların konuşulduğu bir ortamda birayı şişeden içtiğini ve eteği bacaklarından geçirerek giydiğini anlatması... Bütün erkeklerle (arkadaşlık seviyesi ne olursa olsun) enseye tokat muhabbetlere girmesi...

9.6.06

Dombalak

Aslı "tombalak". Üniversite çağındaki gençlerin türettiği sanılıyor. Tahmin edilebileceği gibi şişman insanları aşağılamak ve onlarla alay etmek için kullanılan bir sözcük.